7 Cách Dạy Trẻ Tập Nói Cực Kỳ Hiệu Quả Không Phải Bà Mẹ Nào Cũng Biết

Updated at: 21-04-2020 - By: admin

Tập nói là một trong những bước đầu giúp trẻ thể hiện suy nghĩ, cảm xúc của mình với ba mẹ. Nhờ đó, cha mẹ sẽ hiểu được những mong muốn của bé. Vậy tập nói vào thời điểm nào là phù hợp nhất? Cách dạy trẻ tập nói nào hiệu quả? Hãy cùng xem qua bài viết ngay sau đây nhé!

Làm sao để dạy trẻ tập nói hiệu quả?

Contents show

Dạy bé tập nói như thế nào?

Trong các giai đoạn của bé, có thể nói giai đoạn mà trẻ bắt đầu tập nói là thời điểm hồi hộp và hạnh phúc nhất của các bậc cha mẹ. Bởi đây là lúc bé bi bô những tiếng gọi ba gọi mẹ đầu tiên của bé. Trong suốt khoảng thời gian đầu khi vừa chào đời, ngôn ngữ mà bé thể hiện chính là tiếng khóc cùng một số âm đơn giản “ô” hoặc “a”. Tuy nhiên, dù chưa nói được rõ ràng và chuẩn xác nhưng bé đã có thể ghi nhớ và nhận ra những âm thanh quen thuộc mà bản thân thường tiếp xúc. Chính điều này đã giúp cho trẻ có khả năng phân biệt tốt các giọng nói và biết được ai là ba mẹ hay người thân của mình.

Đến khi lớn hơn nữa, khi trẻ bước vào thời điểm 1 tuổi của mình, trẻ phản ứng với những âm thanh xung quanh qua cách bắt chước. Đến khi được 4,5 tuổi, trẻ có thể phát âm các từ “ba, mẹ” một cách rõ ràng hơn. Không những thế, khi đã nghĩ ra thứ gì hay thấy điều gì mới lạ chúng đều sẽ hỏi lại hay kể thành một câu chuyện, dù chỉ là tưởng tượng. Cùng lúc này, mọi cảm xúc, suy nghĩ, hành vi của trẻ đều được thể hiện rõ rệt hơn so với trước. Khi ba mẹ nhìn vào cũng sẽ hiểu được bé đang muốn nói điều gì.

Theo các chuyên gia, thực tế thời điểm mà trẻ nói được đã có từ lúc còn trong bụng mẹ. Tuy không thể nói nhưng bé vẫn có thể ghi nhớ âm thanh. Chính vì vậy mà nhiều bác sĩ khuyên bố mẹ nên thường xuyên nói chuyện với con. Đến khi chào đời, bé bắt đầu “nói” bằng những tiếng khóc đầu tiên. Dù lúc đầu những âm thanh mà bé tạo nên chưa rõ ràng và ít ai có thể hiểu nhưng những từ ngữ đầu đời này chính là lời nói của trẻ. Điều này cũng nói lên rằng việc dạy bé tập nói sớm là hoàn toàn có thể.

Nhưng với nhiều cha mẹ, đặc biệt là những người lần đầu có con thường chưa biết cách dạy em bé tập nói sao cho đúng và cách dạy trẻ tập nói là làm những gì. Vì thế, để dạy bé tập nói được hiệu quả, bố mẹ có thể đọc qua các cách làm sau:

Phản hồi lại những gì bé “nói”

Khi chào đời, trẻ đã có thể giao tiếp được với bố mẹ và người thân bằng những tiếng khóc của mình. Ở thời điểm này bé chưa thể như người lớn, dùng lời nói để biểu đạt mà thay vào đó là âm thanh. Mỗi khi bé đói, cảm thấy mệt mỏi, cảm thấy đau, muốn được chơi… đều sẽ thể hiện qua những tiếng khóc. Lúc đó, bạn thấy và hiểu được ý muốn của bé thì cũng là lúc bạn đang trả lời lại yêu cầu của bé. Việc làm này thực chất cũng chính là một kiểu của dạy bé tập nói.

Cùng bé nói chuyện

Tuy rằng nói các cha mẹ hãy tạo các cuộc giao tiếp với bé để kích thích những lời nói phát ra từ trẻ nhưng điều này không có nghĩa là phải nói liên tục không ngừng. Bởi nói nhiều quá bé cũng sẽ chán và mệt. Như vậy, không những không giúp trẻ nói được nhiều mà còn gây khó khăn khi sử dụng phương pháp này ở lần sau. Cho nên, bố mẹ cần phải khéo léo để đưa những đồ vật, con vật, việc đang làm vào cuộc nói chuyện một cách tự nhiên.

Hiệu quả hơn nữa, mẹ nên sử dụng tay để mô tả, hướng dẫn, dùng những từ đơn giản, dễ hiểu, dễ nghe và dễ nhớ. Khi đó, bé sẽ tỏ ra thích thú với việc tập nói, chăm chú lắng nghe hơn. Lúc này, bố mẹ hãy là người lắng nghe giỏi, nhìn và đáp lại sau những lời nói của trẻ

Đọc các câu chuyện

Không chỉ có trò chuyện, xây dựng các đoạn hội thoại hằng ngày mà việc đọc truyện cùng bé cũng là một cách rất hữu ích. Từ những câu chuyện, bé sẽ có thêm nhiều từ vựng hơn, biết cách xâu chuỗi được các sự việc và hiểu được ý nghĩa từ mỗi truyện. Bên cạnh đó, vì thích thú với giọng kể của mẹ, nội dung câu chuyện và hình ảnh nên bé sẽ tự nhiên muốn kể lại câu chuyện cho bạn nghe.

Đọc sách, truyện là một cách để giúp trẻ tập nói từ sớm

Hát những bài hát cho bé nghe

Cũng giống như kể chuyện, mẹ mỗi ngày đều có thể hát cho bé. Hát nhiều lần như vậy bé sẽ luôn cảm thấy vui thích và bắt đầu bi bô hát theo. Đến một lúc nào đó, trẻ đã thuộc nằm lòng bài hát bạn thường hát và có thể tự mình hát lại cho bố mẹ nghe. Điều này cũng giúp trẻ nói được thường xuyên hơn.

Cách dạy trẻ tập nói nhanh

Tập nói có một phần là từ bản năng của mỗi con người, khả năng ghi nhớ và bắt chước. Tuy nhiên, thời điểm bắt đầu và tốc độ nói của từng bé sẽ không giống nhau. Sẽ có bé nói được từ sớm và khá rành mạch nhưng cũng có trẻ không nói được nhiều và còn hay lắp bắp hoặc phát âm chưa chuẩn. Điều này cũng có phần là do bố mẹ quá bận, không nói chuyện với bé từ sớm và hay có suy nghĩ đến khi bé lật được, ngồi được rồi mới tập nói. Vì vậy, để bé có thể nói được sớm và không bị tụt lại so với bạn cùng tuổi, bố mẹ nên:

Hằng ngày đều nói chuyện, kể chuyện, hát với bé

Với việc nói chuyện, mẹ cần phải chú ý nói từ từ, thật chậm, từng âm từng chữ phải rõ ràng, nói vừa đủ nghe để trẻ có thể nghe được. Bên cạnh đó, mẹ cũng nên nói được một chút thì ngừng lại để xem phản ứng của bé và cũng để biết rằng bé có hiểu những gì mình nói hay không. Ngoài ra, mẹ hãy kiếm những cuốn sách kể về những câu chuyện cổ tích hay để kể cho bé mỗi ngày. Nhờ vào giọng nói êm dịu của mẹ cùng những hình ảnh đẹp mắt, bé sẽ thấy thú vị hơn và dần dần tập nói theo. Việc hát cũng như vậy, xen kẽ với nói chuyện và kể những câu chuyện, mẹ có thể hát cho bé nghe. Lúc đầu sẽ chỉ vài từ đơn giản nhưng về sau bé có thể nhớ được và hát theo cả bài hát.

Tập cho bé đếm và học các câu ca dao, tục ngữ

Với phương pháp này, mẹ cần khéo léo lồng ghép vào những câu chuyện trước giờ ngủ của bé. Chẳng hạn về chuyện 3 chú heo thì khi kể bạn cũng sẽ đếm các con số. Hoặc khi đi chơi bạn cũng có thể kết hợp nói những câu ca dao, tục ngữ. Tuy nhiên, để giúp trẻ nhớ được mẹ cần lặp đi lặp lại nhiều lần và luôn bắt đầu từ những thứ đơn giản trước.

Dạy bé tập nói bằng hình ảnh thật

Đây thực sự là một cách giúp trẻ tập nói hiệu quả. Không chỉ có thể nhìn trực tiếp bằng mắt mà trẻ còn có thể sờ và tập nói ngay sau đó (tuy nhiên chỉ áp dụng với những vật vô hại). Với cách làm này, trẻ sẽ dễ dàng nhớ được lâu hơn. Kỹ năng này có thể xem là kỹ năng kích thích các giác quan. Nhờ đó, thị giác, khứu giác, thính giác của bé đều phát triển toàn diện. Bên cạnh các đồ vật thật, mẹ cũng có thể dạy bé tập nói các con vật qua hình ảnh thật chứ không phải ở trong sách. Nhờ đó, sau này mỗi khi nhìn thấy bé chắc chắn sẽ nhớ đến và nói cho bạn nghe.

Cho bé giao tiếp với những người khác

Vì ngày nào bé cũng đều thấy và nói chuyện với mẹ nên có một số bé thường trở nên lười nói và nghĩ mẹ đã hiểu được ý mình. Do đó, để kích thích bé nói chuyện, mẹ nên cho bé nói thử với những người lần đầu gặp. Không những giúp bé nói chuyện mà còn tạo điều kiện để bé suy nghĩ và dạn dĩ hơn khi tiếp xúc với người lạ.

Cho bé giao tiếp với bạn bè để giúp bé tự tin, cởi mở hơn

Mở những chương trình bổ ích cho bé xem

Với phương pháp mở các chương trình trên tivi, mẹ cần ngồi bên cạnh để nói chuyện hoặc hỏi một số câu hỏi ngắn và đơn giản. Như vậy, trẻ vừa xem vừa có thể học nói bằng những hình ảnh sống động, không nhàm chán. Mẹ không nên để trẻ ngồi coi một mình mà không nói chuyện bởi điều này không những ảnh hưởng tới mắt, trí não và trẻ còn có thể chậm nói hơn.

Dạy trẻ tập nói lúc nào là tốt nhất?

Việc lựa chọn thời điểm tập nói cho bé là rất quan trọng. Không chỉ tạo cơ hội để bé nói sớm, nói được nhanh và dễ dàng bắt kịp với từ ngữ của người lớn mà còn giúp trẻ học hỏi mọi thứ xung quanh được tốt và nhanh nhạy hơn. Và khoảng thời gian dạy nói tốt nhất cho bé là khi bé vừa chào đời.

Thực chất, từ khi còn trong bụng mẹ, bé đã có thể ghi nhớ những âm thanh phát ra từ bên ngoài, đặc biệt là giọng của bố và mẹ. Cho nên sau khi sinh, mẹ hoàn toàn có thể dạy bé nói. Đương nhiên, trong thời gian đầu, bé chỉ có thể khóc và phát ra một số âm ô hay a. Nhưng bé vẫn có thể lắng nghe những gì bạn nói và làm quen được nhiều hơn với âm thanh mà mẹ tạo nên. Bên cạnh đó, bạn cũng cần tạo một không gian riêng cho bé để bé có thể phát ra những âm thanh riêng. Không nên nói quá nhiều, quá thường xuyên mà không cho bé nói. Làm như vậy, bé sẽ chán, khó chịu và không được kích thích nói chuyện.

Dạy trẻ 1 tuổi tập nói

Ở thời điểm 1 tuổi, trẻ đã có khả năng bắt chước theo người lớn. Không chỉ vậy, trẻ còn có thể ghép các từ đơn với nhau tạo thành câu, nhận biết được nghĩa của từ và dùng chính xác trong từng hoàn cảnh. Vì thế, mỗi khi vui, buồn, tức giận, khó chịu hay bị đau, bé đều sẽ thể hiện ra rõ ràng hơn bằng cử chỉ và lời nói kết hợp với điệu bộ. Có một số trẻ còn nói chuyện với bố mẹ thông qua ngôn ngữ hình thể. Cho nên, khi mẹ muốn dạy trẻ tập nói, mẹ có thể:

Nói chuyện qua cử chỉ như nói “không” kèm theo những cái lắc đầu hoặc lắc bàn tay khi muốn bé không làm việc đó. Hoặc mỗi khi tạm biệt, mẹ hãy vẫy tay và nói từ “bai bai”.
Chỉ cho bé những đồ vật, con vật có trong nhà. Hãy bắt đầu từ những thứ đơn giản và quen thuộc nhất.
Mẹ cũng có thể dạy một số tính từ chỉ trạng thái cho trẻ nhận biết như nóng, lạnh, ngứa…
Ngoài tên các đồ vật, mẹ cũng có thể dạy bé các màu sắc từ những vật xung quanh.

Dạy cho trẻ cách phân biệt màu sắc

Không chỉ vậy, hãy dạy cho trẻ cách phân biệt các bộ phận trên cơ thể.

Những lưu ý trong quá trình tập nói cho trẻ

Khi thấy bé phát âm sai mẹ cần chỉnh lại cho đến khi trẻ có thể nói đúng. Không nên nói lại những từ sai của bé vì không những không giúp bé nói đúng mà còn khiến trẻ bị ngọng, ảnh hưởng tới phát âm, nói chuyện về sau.
Khi bé đang nói, mẹ không nên cắt ngang vì có thể làm bé chán và không muốn nói nữa. Bên cạnh đó, bố mẹ phải là người khuyến khích bé nói và tự do biểu đạt suy nghĩ của bản thân.
Luôn bắt đầu từ dễ đến khó vì khó ngay từ đầu sẽ dễ gây nản cho bé.
Tăng cơ hội để bé được nói chuyện với bạn bè, người ngoài để trẻ được giao tiếp nhiều hơn và luôn tự tin.
Bên cạnh đó, trẻ rất dễ bắt chước theo những gì người lớn làm, người lớn nói nên bố mẹ phải là một tấm gương và chú ý hơn từng lời nói, hành động của mình.

Kết luận

Việc dạy trẻ tập nói từ sớm sẽ giúp cho trẻ nói được nhiều hơn cũng như bày tỏ những ý muốn, cảm xúc của bản thân được rõ ràng hơn. Bên cạnh đó, trẻ còn phát triển tư duy và phản ứng tốt hơn với những sự việc xảy ra xung quanh. Nhờ đó, bé sẽ luôn tự tin giao tiếp với mọi người.

Xem thêm:

Dạy Con Đúng Cách Theo Người Nhật Và Người Do Thái 100%

Nguồn tham khảo