Bên cạnh các chỉ số về chiều cao, cân nặng, nước ối, thì đường kính lưỡng đỉnh cũng là một thông tin mà mẹ cần nắm. Bởi lẽ, nếu đường kính lưỡng đỉnh lớn hơn tuổi thai thì có khả năng mẹ sẽ phải sinh mổ. Tuy nhiên, để biết chính xác đường kính lưỡng đỉnh bao nhiêu thì phải mổ, mẹ hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé.
Đường kính lưỡng đỉnh của thai nhi là gì?
Trong thai kỳ, mẹ bầu thường xuyên siêu âm và đường kính lưỡng đỉnh (BPD) là một trong những chỉ số rất quan trọng mà mẹ cần đo. Nhờ chỉ số BDP, mẹ có thể biết được chính xác sự phát triển, cân nặng và kích thước của thai nhi trước lúc chào đời. Vậy, đường kính lưỡng đỉnh là gì và có ý nghĩa như thế nào đối với sức khỏe cả mẹ và con?
Đường kính lưỡng đỉnh chính là đường kính mặt cắt ngang hộp sọ (còn gọi là chu vi vòng đầu) của thai nhi. Bằng phương pháp siêu âm, đường kính được đo ở mặt cắt lớn nhất của hộp sọ thai. Trong siêu âm thai, đường kính lưỡng đỉnh thường được các bác sĩ dùng để ước lượng trọng lượng thai, tính tuổi thai chính xác. Đồng thời, đây cũng là một chỉ số để đánh giá tốc độ phát triển, tình trạng sức khỏe của thai nhi. Chỉ số này trong tiếng Anh gọi là Biparietal Diameter và thường được viết tắt bằng 3 chữ cái BPD.
Nhiều mẹ bầu cũng biết đường kính lưỡng đỉnh là gì nhưng lại chưa biết chỉ số này được đo vào khoảng thời gian nào là chuẩn xác nhất. Theo khuyến cáo của các chuyên gia y tế, đường kính lưỡng đỉnh cần được đo trong khoảng thời gian từ tuần thứ 13 cho đến tuần thứ 20 của thai kỳ.
Nên đo đường kính lưỡng đỉnh trong khoảng từ tuần thứ 13 – 20
Từ tuần 20 trở đi vẫn đo được nhưng không có tác dụng nữa vì chỉ số này đã mất dần độ chính xác. Nếu như được đo trong khoảng tuần 12 đến 20 của thai kỳ, chỉ số BPD chỉ bị sai lệch trong khoảng 10-11 ngày, nhưng nếu đo từ tuần 26 trở đi thì chỉ số này có thể sai lệch đến 3 tuần.
Đường kính lưỡng đỉnh có ý nghĩa như thế nào đối với mẹ và bé?
Đường kính lưỡng đỉnh là đường kính lớn nhất được đo kéo dài từ trán ra sau gáy, nên còn được gọi là chu vi đầu của thai nhi. Đường kính này sẽ tiết lộ cho mẹ nhiều điều quan trọng về trọng lượng, tuổi thai, tình trạng sức khỏe não bộ cũng như mức độ phát triển của bé yêu.
Tuy nhiên, chỉ số này chỉ thực sự có ý nghĩa nếu mẹ bầu đo từ tuần 13 – 20, còn sau đó vài tuần thì sai số sẽ ngày càng lớn. Vì thế, mẹ bầu cần chú ý tái khám theo đúng lịch hẹn của bác sĩ để không bỏ lỡ “thời điểm vàng” này nhé.
Không chỉ phản ánh mức độ phát triển của thai nhi, đường kính lưỡng đỉnh còn quyết định hình thức sinh của mẹ bầu. Chính vì lẽ đó, nhiều mẹ bầu rất lo lắng, không biết chỉ số đường kính lưỡng đỉnh bao nhiêu là bình thường. Trên thực tế, chỉ số BPD trước ngày thai nhi chuẩn bị chào đời sẽ ở vào khoảng từ 88mm đến 100mm. Theo đó, mức trung bình của đường kính lưỡng đỉnh các em bé trước khi sinh là 94mm.
Đối với chỉ số BPD của thai nhi quá nhỏ thì rất có khả năng bé đã mắc phải tật đầu nhỏ, do trong quá trình mang thai, bộ não của trẻ bị chèn ép gây tổn thương dẫn đến phát triển không được bình thường. Đối với những thai nhi mắc bệnh này khi em bé sinh ra sẽ bị chậm phát triển cả về trí óc lẫn vận động.
Trong trường hợp chu vi đầu của bé cao hơn chuẩn, tốt nhất mẹ bầu nên chuẩn bị tinh thần vì có khả năng sẽ phải sinh mổ. Bên cạnh đó, đối với những mẹ mang thai con so hoặc bị mắc tiểu đường thai kỳ mà BPD bị “vượt chuẩn” thì khả năng sinh mổ sẽ cao hơn (khoảng 80%).
Chỉ số BPD của thai nhi cao hơn chuẩn thì khả năng sinh mổ sẽ cao hơn
Đường kính lưỡng đỉnh bao nhiêu thì phải mổ?
Nếu chỉ số BPD của thai nhi không nằm trong mức chuẩn mà cao hơn hoặc thấp hơn, các bác sĩ có thể sẽ yêu cầu mẹ bầu tiến hành siêu âm lại một lần nữa hoặc thực hiện các xét nghiệm, kiểm tra sâu hơn để chắc chắn về kết quả chẩn đoán. Bởi lẽ, nếu chỉ số BPD thấp hơn mức đường kính lưỡng đỉnh chuẩn, có khả năng trí não của thai nhi bị chậm phát triển. Thậm chí, có nhiều trường hợp phần đầu của thai nhi phẳng hơn so với các thai nhi có cùng độ tuổi.
Ngược lại, nếu chỉ số BPD cao hơn mức chuẩn, tức là đường kính lưỡng đỉnh quá lớn sẽ đồng nghĩa với khả năng thai nhi có phần đầu lớn hơn bình thường, có thể gây nguy hiểm cho cả mẹ và con trong ca sinh thường. Theo nhận định của các bác sĩ chuyên khoa, thai có chỉ số lưỡng đỉnh lớn cùng với những chỉ số khác như cân nặng, chiều dài xương đùi, chu vi vòng bụng… đều vượt so với mức thông thường có thể bắt nguồn từ căn bệnh tiểu đường thai kỳ của người mẹ.
Nếu chỉ số BPD của thai nhi quá cao có thể gây nguy hiểm cho cả mẹ và con
Thông thường, để cho chính xác hơn, các bác sĩ sẽ kết hợp đo chỉ số BPD với các chỉ số thai nhi khác như chu vi vòng bụng, chiều dài xương đùi, chu vi vòng đầu,… Tất cả các chỉ số trên sẽ giúp mẹ bầu đánh giá 1 cách toàn diện, hoàn chỉnh nhất về mức độ phát triển của thai nhi, đặc biệt là sự phát triển của não bộ.
Vậy, đường kính lưỡng đỉnh bao nhiêu thì phải mổ? Nếu khi siêu âm thấy đường kính lưỡng đỉnh của thai nhi cao hơn mức 88 – 100 mm, bác sĩ có thể sẽ khuyến khích mẹ bầu nên sinh mổ để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.
Mách mẹ cách tính tuổi và trọng lượng thai nhi một cách chính xác nhất
Chỉ số đường kính lưỡng đỉnh của thai chỉ có ý nghĩa khi được đo trong khoảng thời gian từ tuần 13 – 20 của thai kỳ. Tuy nhiên, trong trường hợp mẹ bầu tính sai tuổi thai thì sao? Khi đó, việc đo đạc có còn ý nghĩa không? Dưới đây là cách tính tuổi và trọng lượng thai nhi 1 cách chính xác nhất mà bất kỳ mẹ bầu nào cũng nên biết để áp dụng khi cần.
Cách tính tuổi thai: Để tính tuổi thai chính xác nhất dựa vào đường kính lưỡng đỉnh, mẹ có thể áp dụng công thức sau đây:
- Khi chỉ số BPD = 2 cm thì tuổi thai = (4 × 2) 5 (tuần)
- Khi chỉ số BPD = 3 cm thì tuổi thai = (4 × 3) 3 (tuần)
- Khi chỉ số BPD = 4 cm thì tuổi thai = (4 × 2) 2 (tuần)
- Khi chỉ số BPD = 5 cm thì tuổi thai = (4 × 1) 1 (tuần)
- Khi chỉ số BPD = 6 / 7 / 8 / 9 cm thì tuổi thai (tuần) = (4 × 6 / 7 / 8 / 9) (tuần)
Cách tính trọng lượng thai nhi: Để tính trọng lượng thai nhi căn cứ vào đường kính lưỡng đỉnh, mẹ có thể áp dụng 1 trong 2 công thức sau:
- Công thức 1: Trọng lượng thai = [BPD (mm) – 60] x 100 (gram)
Ví dụ: đường kính lưỡng đỉnh của thai nhi là 90mm thì cân nặng thai nhi sẽ là: (90 – 60) x 100 = 3000 (gram)
- Công thức 2: Trọng lượng thai = 88,69 x BPD (mm) – 5062 (gram)
Ví dụ: đường kính lưỡng đỉnh của thai nhi là 90mm thì cân nặng thai nhi sẽ là: 88,69 x 90 – 5062 = 3000 (gram).
Việc phối hợp các số đo trên với chỉ số BPD sẽ cho mẹ một cái nhìn đúng đắn, cụ thể để mẹ bầu biết được mình đang ở giai đoạn nào của thai kỳ, thai nhi phát triển có bình thường hay không. Có điều, các mẹ cũng nên lưu ý thêm, các công thức trên đây chỉ nên áp dụng đối với những thai nhi có chỉ số lưỡng đỉnh cao hơn 60mm thì mới đem lại độ chính xác cao nhé.
Đường kính lưỡng đỉnh thai nhi lệch chuẩn, mẹ phải làm sao?
Khi mẹ bầu đã đi thăm khám nhiều lần và được bác sĩ chẩn đoán và xác định đường kính lưỡng đỉnh thai nhi bị lệch chuẩn, tức là quá to hoặc quá nhỏ so với mức bình thường thì sẽ rất lo lắng không biết như vậy có ảnh hưởng đến thai nhi không. Nhiều mẹ còn hoang mang tột độ, không biết phải làm sao khi ngày dự sinh đang đến rất gần.
Với những bé có chỉ số đường kính lưỡng đỉnh quá nhỏ có thể bị dị tật đầu nhỏ, khi sinh ra rất dễ bị chậm phát triển. Còn những thai nhi có chỉ số BPD thì chỉ còn cách sinh mổ mới bảo đảm an toàn được cho cả mẹ và con. Khi chỉ số BPD của con bị lệch chuẩn, lúc này không có cách nào để can thiệp được cả, bởi vì bé đã sẵn sàng để chào đời rồi.
Khi chỉ số BPD bị lệch chuẩn, không có cách nào để can thiệp được cả
Tuy nhiên, trong việc siêu âm và chẩn đoán bệnh, đôi khi cũng có những sai sót do chủ quan của bác sĩ hoặc do sai số của máy siêu âm. Mặt khác, trong khoảng thời gian từ tuần 12 cho đến khi bé ra đời, đường kính lưỡng đỉnh sẽ còn tăng lên từ 2,5cm đến 9,0cm nữa. Do đó, kết quả siêu âm là một phần, phần còn lại phải chờ bé chào đời mới chắc chắn được.
Trên thực tế có nhiều trường hợp thai nhi siêu âm đầu nhỏ hoặc bị “quá khổ” nhưng khi sinh ra, kích thước đầu lại rất bình thường, không gặp vấn đề gì cả. Cũng có trẻ được chẩn đoán dị tật về trí não, nhưng khi ra đời trí não trẻ vẫn phát triển bình thường (do sai số khi siêu âm).
Đến đây, chắc hẳn mẹ bầu đã giải tỏa được phần nào thắc mắc về đường kính lưỡng đỉnh bao nhiêu thì phải mổ. Để biết chính xác, mẹ cần thăm khám thai định kỳ đúng theo lịch hẹn của bác sĩ. Điều quan trọng nhất đối với việc sinh nở, cho dù là sinh thường hay sinh mổ, đó là mẹ bầu không nên lo lắng quá. Việc quan trọng nhất mà chị em cần làm đó là thực hiện một chế độ dinh dưỡng khoa học, nghỉ ngơi hợp lý, tránh stress, căng thẳng để chuẩn bị tốt nhất cho cuộc “vượt cạn” thành công mỹ mãn nhé.
Xem thêm:
Đường Kính Lưỡng Đỉnh Nhỏ Có Nguy Hiểm Cho Thai Nhi
Nguồn tham khảo:
- http://voh.com.vn/tam-ly-suc-khoe/duong-kinh-luong-dinh-an-toan-de-sinh-thuong-la-bao-nhieu-me-bau-nao-cung-can-biet-290918.html
- https://www.marrybaby.vn/suc-khoe-dinh-duong/duong-kinh-luong-dinh-co-y-nghia-nhu-the-nao
- https://radiopaedia.org/articles/biparietal-diameter