Tự kỷ là một dạng rối loạn diễn ra ở não bộ xảy ra ở giai đoạn đầu đời của một đứa trẻ kéo dài đến suốt đời gây nhiều hệ lụy và ảnh hưởng xấu đến cuộc sống của chính đứa trẻ cũng như cha mẹ và người thân. Khám trẻ tự kỷ ở đâu là uy tín và chữa trị trẻ tự kỷ như thế nào là tốt? có lẽ là mối quan tâm của rất nhiều phụ huynh có con mắc hội chứng tự kỷ.
Trẻ gặp hội chứng tự kỷ có thể được nhận ra qua một số biểu hiện.
Trẻ tự kỷ là gì?
Tự kỷ được cho là một chứng rối loạn phát triển não bộ ở trẻ, kéo dài trong suốt cuộc đời trẻ mà không thuyên giảm. Trẻ tự kỷ tự cô lập mình với thế giới bên ngoài, dẫn tới những khiếm khuyết trong việc tương tác xã hội, phát triển ngôn ngữ và kỹ năng giao tiếp. Vì các biểu hiện tự kỷ rất đa dạng nên còn được gọi là phổ tự kỷ.
Tỉ lệ chẩn đoán trẻ mắc tự kỷ mỗi năm một tăng lên, trong đó bé trai mắc nhiều hơn bé gái 4 đến 6 lần.
Nguyên nhân dẫn đến trẻ bị tự kỷ:
Nguyên nhân của chứng tự kỷ chưa được làm rõ, giả thuyết cho rằng đó là vì sự thay đổi cấu trúc tiểu não, thùy trán, thùy thái dương hoặc thiếu hụt hoạt hóa cấu tạo lưới, có những bất thường về sinh hóa thần kinh.
Một số giả thuyết khác về nguyên nhân của tự kỷ bao gồm: sự di truyền từ cha mẹ, bất thường về dinh dưỡng, môi trường trong thời kỳ mẹ mang thai hoặc mẹ mắc một số bệnh như tiểu đường, bệnh tuyến giáp, virus Rubella, hoặc mẹ sử dụng thuốc, rượu trong thai kỳ…
Ngoài ra chứng tự kỷ sẽ trở nên nghiêm trọng hơn trong những trường hợp như bố mẹ bận rộn công việc, thường xuyên vắng nhà, hoặc bố mẹ mỗi người một công việc riêng không có thời gian để chơi cùng hay hướng dẫn trẻ nên trẻ thường tự chơi một mình hay xem tivi quá nhiều.
Một trường hợp khác là trẻ không có anh chị em và cũng không được tiếp xúc hoặc chơi cùng những trẻ khác sẽ khó hơn trong việc cải thiện những khiếm khuyết của trẻ.
Biểu hiện của trẻ bị tự kỷ:
Trẻ tự kỷ có khuynh hướng tự cô lập
Các biểu hiện của trẻ tự kỷ thường thể hiện ở ba khía cạnh: tương tác xã hội, khả năng ngôn ngữ và hành vi. Bố mẹ nên để ý những biểu hiện dưới đây:
Trẻ tự kỷ không thân thiết hay gắn bó với cha mẹ hay anh chị em như trẻ bình thường, biểu hiện bằng việc bé không đòi ôm ấp, quấy khóc bố mẹ, ông bà. Điều này có thể khiến người lớn cảm thấy thoải mái và nghĩ con mình tự lập, dễ tính,…
Trẻ cũng không thể hiện tình cảm, chia sẻ hay quan tâm đến người thân trong gia đình mà chỉ thích chơi một mình, làm mọi thứ việc một cách cô lập. Trẻ tự kỷ cũng ngại tiếp xúc bằng mắt, không nhìn thẳng vào mặt người đối diện khi trò chuyện và tránh né người lạ. Dấu hiệu này có thể nhận biết khi trẻ chỉ vài tháng tuổi. Trẻ không phản ứng khi được gọi tên hoặc không biết cách gọi để gây chú ý và không thể dùng tay chỉ vật mình thích. Ngoài ra lại có trẻ có biểu hiện tăng động thay vì thu mình, tránh né.
Trẻ tự kỷ khó khăn trong việc nói và sử dụng ngôn ngữ, có trẻ có thể nói nhưng không thể trò chuyện, không nói được câu dài, không gọi được rõ ba mẹ hoặc đôi khi chỉ nói những từ vô nghĩa hoặc la hét. Trẻ cũng không có khả năng liên tưởng, tưởng tượng nên không thể chơi các trò chơi giả vờ, đóng vai, cần sự sáng tạo,..
Cuối cùng là nhóm dấu hiệu bất thường về hành vi, thói quen và ý thích của trẻ bị thu hẹp: hành vi định hình như đi kiễng gót, quay tròn, ngắm nhìn tay, nhìn nghiêng, lắc lư người, chạy vòng quanh, vẫy tay…
Trẻ cũng thường lặp đi lặp lại những thói quen rập khuôn như đi về đúng một đường, ngồi một chỗ, mặc đúng một bộ quần áo, chỉ ăn trong một cái chén,…Những sở thích thu hẹp như chơi một trò chơi, xem tivi thời gian dài, luôn nắm giữ một đồ vật nào đó như bút, lọ, tăm,…
Phân biệt trẻ mắc tự kỷ với bệnh trầm cảm:
So sánh với những biểu hiện của trẻ tự kỷ ở phần trên và những đặc điểm của bệnh trầm cảm sau đây để cha mẹ tránh hoang mang khi can thiệp cho trẻ. Trầm cảm là một căn bệnh có thể chữa được và không theo trẻ suốt đời như tự kỷ.
Trầm cảm là trạng thái buồn chán, trống rỗng, trẻ khó tập trung suy nghĩ, hay quên, mệt mỏi, mất đi động lực, niềm vui, không muốn làm việc gì, hay cáu gắt, không muốn ăn uống, mất cảm giác ngon miệng, có ý nghĩ đến cái chết và việc tự sát.
Ở trẻ em, cha mẹ khó có thể phát hiện được trầm cảm do trẻ chưa biết cách mô tả tình trạng của mình. Cha mẹ cần chú ý hơn nếu trẻ có thể có biểu hiện mệt mỏi, bỏ bữa, buồn bã, nổi giận, tỏ ra sợ hãi hoặc không muốn đi học, …
Khám tự kỷ cho trẻ ở đâu?
Khám tự kỷ cho trẻ ở đâu?
Khi trẻ có tối thiểu sáu dấu hiệu thuộc cả ba nhóm dấu hiệu đó là khó khăn trong tương tác xã hội, khả năng ngôn ngữ và hành vi thì cha mẹ nên đưa trẻ đến những địa chỉ chuyên khoa để khám và điều trị cho trẻ tự kỷ.
Khám bệnh tự kỷ ở trẻ em ở đâu? Hiện có khá nhiều địa điểm để khám và chẩn đoán trẻ tự kỷ cũng như các trung tâm, trường dạy trẻ bị tự kỷ.
Tuy nhiên, cha mẹ trẻ nên lưu ý tìm đến bệnh viện hoặc trung tâm y tế có các bác sĩ chuyên khoa về tâm thần hoặc tâm lý trẻ mới có thể chẩn đoán được bệnh qua việc quan sát các dấu hiệu của trẻ và kinh nghiệm can thiệp nhiều trẻ cũng như kiến thức chuyên môn.
Sau đây là các cơ sở y tế, trung tâm giáo dục bà cha mẹ đang phân vân khám trẻ tự kỷ ở Hà Nội có thể tham khảo, so sánh và đến địa điểm nào thuận tiện nhất.
Trung tâm Giáo dục hòa nhập và Phục hồi chức năng Vinahealth.
Trung tâm Vina Health chuyên về điều trị cho trẻ có nhu cầu đặc biệt (tổn thương não, chậm phát triển vận động, ngôn ngữ, trí tuệ…). Trung tâm có thế mạnh về khám, tư vấn và điều trị trẻ bại não, tự kỷ và trẻ chậm nói và nhiều dịch vụ khác. Trung tâm tập trung kết hợp trị liệu toàn diện về vận động – ngôn ngữ – cảm giác – hành vi – chơi – kỹ năng cá nhân, xã hội – giao tiếp – hòa nhập cộng đồng…
Trung tâm chẩn đoán tự kỷ qua quan sát, sổ tay thống kê chẩn đoán các rối loạn tâm thần và thang đánh giá mức độ tự kỷ ở trẻ em, bảng kiểm hành vi tự kỷ và bộ câu hỏi giao tiếp xã hội để mang lại sự can thiệp hiệu quả nhất.
Địa chỉ: Số 29 ngõ 40 Tô Vĩnh Diện, Thanh Xuân, Hà Nội.
Trẻ được can thiệp tại các cơ sở chuyên khoa.
Bệnh viện Nhi Trung Ương.
Một địa chỉ khám cho trẻ tự kỷ khác tại Hà Nội là ở bệnh viện Nhi Trung Ương.
Địa chỉ: Số 18/879 La Thành, Đống Đa, Hà Nội. Khoa Nhi là địa chỉ uy tín để chẩn đoán và can thiệp sớm về tự kỷ cho trẻ.
Khoa đã xây dựng 11 quy trình dạy trẻ tự kỷ. Tại đây các bác sĩ sẽ xây dựng quy trình đánh giá, chẩn đoán, can thiệp các rối loạn tâm lý và bệnh lý tâm căn, những vấn đề học đường (khó khăn về học, từ chối đi học, bạo hành học đường…).
Bệnh viện cập nhật, nâng cao chất lượng các hoạt động can thiệp sớm cho trẻ tự kỷ theo hướng phát triển đi sâu vào các liệu pháp: PECS, ABA, TEACCH… Khoa cũng hoàn thành 2 video giáo dục sức khỏe về tự kỷ để cha mẹ có thể theo dõi và dạy trẻ.
Ngoài ra, khoa cũng biên soạn một số tài liệu hướng dẫn gia đình nhằm nâng cao hiểu biết về chứng tự kỷ và một số phương pháp dạy trẻ. Mỗi ngày Khoa Nhi có khoảng 25 30 trẻ được điều trị nội trú ngày theo chương trình can thiệp sớm.
Chương trình can thiệp cho trẻ bao gồm: dạy cá nhân về ngôn ngữ và giao tiếp bằng cử chỉ điệu bộ và bằng tranh, điều hòa vận động cảm giác, dạy các kỹ năng tự lập sinh hoạt, chơi tương tác đôi và sinh hoạt nhóm về vận động, trò chơi, thể dục, âm nhạc. Áp dụng thường quy dạy trẻ giao tiếp bằng hệ thống trao đổi tranh (PECS). Triển khai sử dụng test đánh giá hành vi cho những trẻ có rối loạn phát triển trong đó có tự kỷ đã giúp cho việc đánh giá trẻ nhiều mặt hơn và lượng giá tốt hơn để theo dõi tiến triển của trẻ tự kỷ.
Ngoài ra còn có câu lạc Bộ gia đình trẻ tự kỷ được tổ chức từ 12 lần mỗi năm để cha mẹ có thể tham gia, các gia đình có con tự kỷ cùng nhau được nâng đỡ về tinh thần cùng như học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau vượt qua khó khăn trong hành trình gian nan này.
Trung tâm điều trị Tâm bệnh và Tự kỷ Bệnh viện Đa khoa Vinmec Times City
Trung tâm khám trẻ tự kỷ mà các bố mẹ có thể tìm đến tại Hà Nội là trung tâm điều trị Tâm bệnh và Tự kỷ Bệnh viện Đa khoa Vinmec Times City. Địa chỉ: Số 458 Minh Khai, Hai Bà Trưng, Hà Nội.
Bệnh viện Vinmec là bệnh viện đa khoa theo tiêu chuẩn quốc tế nên bố mẹ có thể hoàn toàn yên tâm về dịch vụ và hiệu quả khám chữa bệnh tại đây. Chức năng chính của trung tâm điều trị tư vấn tâm bệnh và tự kỷ bao gồm các dịch vụ khám và đánh giá tâm lý trẻ tự kỷ, chậm nói, tăng động, chậm trí tuệ, rối loạn hành vi cảm xúc…
Trung tâm còn có điều trị ngoại trú và can thiệp tâm lý cho trẻ tự kỷ, chậm nói, tăng động giảm chú ý.
Trung tâm nghiên cứu và ứng dụng khoa học Tâm lý
Một địa chỉ mà bố mẹ có thể yên tâm là Trung tâm nghiên cứu và ứng dụng khoa học Tâm lý Giáo dục. Địa chỉ: Số 3 ngách 5 ngõ 259 phố Vọng, Hai Bà Trưng, Hà Nội. Trung tâm nghiên cứu và ứng dụng khoa học Tâm lý Giáo dục nhận khám đánh giá tâm lý, chẩn đoán, can thiệp tâm lý – giáo dục.
Đối với tâm lý trẻ em, hiện nay trung tâm đã và đang điều trị hiệu quả các chứng chậm ngôn ngữ, tự kỷ, tăng động giảm chú ý và các rối nhiễu tâm lý khác.
Khám trẻ tự kỷ ở đâu Thành phố Hồ Chí Minh?
Tại Thành phố Hồ Chí Minh, các cha mẹ có thể tin tưởng đưa trẻ đến một số địa chỉ sau đây để khám và được các bác sĩ chẩn đoán, tư vấn tình trạng bệnh của trẻ như Bệnh viện Nhi đồng I tại số 341 Sư Vạn Hạnh – P.10 – Q.10 – TP. Hồ Chí Minh; Bệnh viện Nhi đồng II – khoa Tâm lý có địa chỉ tại 14 Lý Tự Trọng, Q1, TP.HCM, phòng khám đa khoa Tân Định ở số 146bis Võ Thị Sáu P8 Q3 hoặc phòng khám Tâm Gia An tọa lạc tại 122B Trần Đình Xu Quận 1; bệnh viện Thánh Mẫu tại 118 Bành Văn Trân, Quận Tân Bình….
Kết luận
Điều trị tự kỷ là một hành trình khó khăn, đòi hỏi nhiều thời gian và một sự nỗ lực lớn từ cha mẹ. Bài viết hy vọng giúp bố mẹ có thể lựa chọn khám trẻ tự kỷ ở đâu một cách phù hợp nhất với tình trạng của con mình.
Mặc dù không thể chữa khỏi bệnh nhưng nếu trẻ có được sự động viên, đồng hành kiên trì với một tình yêu thương vô điều kiện cùng những biện pháp can thiệp đúng, các phương pháp trị liệu hành vi, giao tiếp…thì trẻ có thể giảm được rất nhiều khó khăn mà chứng bệnh gây ra cũng như trở lại với cuộc sống như bao trẻ bình thường khác.
Nguồn tham khảo:
- http://tretuky.org.vn/chitiettin/canthantrongkhidikhambenhchotretuky308.html
- https://benhlytramcam.vn/phanbietrotramcamvatuky1010/
- https://www.vinmec.com/vi/tintuc/thongtinsuckhoe/roiloantukyotre/
- https://www.webmd.com/brain/autism/understandingautismbasics
