Ba tháng đầu tiên của thai kỳ luôn là giai đoạn nhạy cảm nhất khiến mẹ bầu lo lắng. Trong đó, rò rỉ nước ối là một mối lo hàng đầu, vì đó có thể là nguyên nhân khiến mẹ bầu bị sinh non hoặc thai chết lưu. Vậy rỉ ối 3 tháng đầu là hiện tượng gì, có nguy hiểm không? Câu trả lời sẽ có trong bài viết dưới đây.
Tầm quan trọng của nước ối đối với thai nhi
Nước ối được coi là màng bọc bên ngoài thai nhi bằng chất lỏng, ấm giúp bảo vệ và hỗ trợ thai nhi khi bé phát triển trong tử cung người mẹ. Chất lỏng quan trọng này có chứa các hormone, tế bào hệ miễn dịch, chất dinh dưỡng để cung cấp cho bé, thậm chí là cả nước tiểu của em bé trong thai kỳ.
Nước ối là màng bọc bên ngoài bảo vệ thai nhi
Lượng nước ối trong bụng mẹ khi đạt mức cao nhất là khoảng 1,15 lít. Sau tuần thứ 36 của thai kỳ, mức nước ối bắt đầu giảm dần để cơ thể mẹ bầu chuẩn bị cho việc sinh nở. Khi các bác sĩ tiến hành siêu âm trước khi sinh, họ sẽ ước tính được lượng nước ối trong túi ối là bao nhiêu, có bị đa ối hay thiểu ối hay không.
Tuy nhiên, mẹ bầu cần lưu ý, lượng nước ối có thể bị rò rỉ ở bất cứ thời điểm nào trong thai kỳ. Nếu nước ối bị rò rỉ và chảy ra ngoài quá nhiều sẽ khiến mẹ bị thiếu ối, thai nhi sẽ khó phát triển, thậm chí bị ngạt thở gây ra hiện tượng thai lưu. Trong trường hợp nước ối bất ngờ chảy ra ồ ạt được gọi là vỡ ối, mẹ bầu cần được đưa đi bệnh viện cấp cứu kịp thời.
Trong 3 tháng đầu, nước ối như thế nào được coi là bình thường?
Lượng nước ối trong quá trình thai nhi phát triển sẽ có xu hướng gia tăng và đạt đỉnh cao nhất là khi thai nhi ở vào tuần 35-36 của thai kỳ.
Qua việc siêu âm thai, bác sĩ có thể đo được chính xác lượng nước ối trong tử cung người mẹ. Có 2 cách để tính lượng nước ối của thai nhi, 1 là đo chỉ số nước ối (AFI), 2 là đo theo chiều dọc túi ối (MPV).
Mức chất lỏng trong suốt thai kỳ được ước lượng ở khoảng 60ml khi thai nhi ở tuần 12 và khoảng 175ml trong tuần 16. Trong giai đoạn từ tuần 34-38, thai nhi cần khoảng 400 – 1200ml cho các hoạt động sinh trưởng diễn ra được bình thường. Theo các bác sĩ chuyên khoa, mức nước ối của mẹ được coi là thấp nếu AFI trong thai kỳ nhỏ hơn 5cm hoặc MPV nhỏ hơn 2cm trở xuống.
Hiện tượng rỉ ối 3 tháng đầu có nguy hiểm không?
Tùy vào tình trạng sức khỏe của mẹ, nguyên nhân và độ tuổi thai mà việc rỉ ối sẽ ảnh hưởng ít hay nhiều đến thai nhi. Nếu mẹ bầu bị rỉ ối 3 tháng đầu thai kỳ hoặc trong vài tuần sau đó thì nguy cơ sảy thai và thai chết lưu là rất cao. Đồng thời, việc thiếu ối cũng sẽ gây cản trở sự phát triển của thai nhi, có thể gây ra những dị tật bẩm sinh có hại cho bé.
Trong trường hợp mẹ bầu bị thiếu nước ối trong 3 tháng cuối thai kỳ, có thể khiến ngôi thai bị ngược gây khó khăn cho quá trình sinh nở. Bởi lẽ, thiếu ối sẽ khiến thai nhi không xoay đầu xuống dưới được. Lúc này, nguy cơ nhiễm trùng ối buộc mẹ bầu phải sinh mổ để bảo vệ mẹ và bé.
Rò rỉ ối gây ra nguy cơ sảy thai và thai chết lưu
Nguyên nhân gây ít ối, rỉ ối 3 tháng đầu thai kỳ
Nguyên nhân đầu tiên khiến mẹ bầu bị rỉ ối, thiếu ối là do màng ối bị rò rỉ và hiện tượng này diễn ra chậm, nhỏ giọt thường là mẹ rất khó nhận biết dấu hiệu rỉ ối với việc tình trạng són tiểu. Mẹ chú ý nhé, nước ối bị rỉ thường không có màu, không mùi và chảy ra chậm hơn so với nước tiểu. Nếu nghi ngờ bị rỉ ối, tốt nhất mẹ bầu nên đến bệnh viện ngay để được kiểm tra kỹ hơn.
Nguyên nhân thứ hai là do hiện tượng nhau thai bất thường. Vốn dĩ nhau thai có nhiệm vụ vận chuyển chất dinh dưỡng và oxy từ mẹ đến thai nhi. Tuy nhiên, khi việc vận chuyển gặp phải “trục trặc”, thai nhi sẽ không thể hấp thu chất dinh dưỡng để chuyển hóa thành chất lỏng, do đó, lượng nước ối trong bụng mẹ bị giảm đi.
Bên cạnh đó, trong thai kỳ, một số mẹ bầu buộc phải tiến hành điều trị bệnh cũng là một nguyên nhân gây rỉ ối. Bởi lẽ, một số loại thuốc mà mẹ bầu sử dụng như thuốc điều trị huyết áp, thuốc chống viêm… có thể gây ra những tác dụng phụ không muốn, trong đó có hiện tượng rỉ ối. Mặt khác, mẹ bầu bị tiểu đường thai kỳ cũng là một trong những nguyên nhân khiến mẹ bị rỉ ối trong 3 tháng đầu.
Đôi khi, thai nhi bị mắc phải một dị tật nào đó trong 3 tháng đầu thai kỳ cũng có thể khiến cho thận và đường tiết niệu của bé yêu gặp “sự cố”. Điều này khiến cho lượng nước ối bị thiếu trầm trọng.
Đồng thời, khi mẹ bầu uống quá ít nước cũng không cung cấp đủ nước cho thai nhi. Đặc biệt, vào mùa hè, nhiệt độ cơ thể tăng cao khiến cho tình trạng mất nước trở nên trầm trọng hơn. Chính điều này làm cho mẹ bầu có khả năng bị thiếu nước ối.
Ngoài ra, chế độ dinh dưỡng của người mẹ trong thai kỳ cũng sẽ ảnh hưởng ít nhiều đến lượng nước ối của thai nhi. Nhiều nghiên cứu cho thấy, những mẹ bầu ăn uống thiếu thốn, không đủ chất thường có nguy cơ bị nước ối ít cao hơn những người mẹ có chế độ ăn uống đủ chất.
Làm sao để nhận biết mẹ bầu bị rỉ ối 3 tháng đầu
Túi nước ối của mẹ bầu giống như một quả bóng chứa đầy nước, nếu nó bị vỡ và nước tràn ra ồ ạt thì được coi là vỡ ối. Tuy nhiên, nếu quả bóng đó bị thủng một lỗ nhỏ khiến nước ối chảy ra ít, được gọi là sự rò rỉ nước ối thì mẹ bầu rất khó nhận biết.
Ngoài ra, khi mót tiểu, bàng quang phải chịu áp lực nặng đôi khi cũng khiến mẹ bầu bị són tiểu. Vì vậy, việc xác định sự rò rỉ chất lỏng ra khỏi cơ thể là nước tiểu, nước ối hay là dịch âm đạo trở nên khó khăn hơn. Để xác định mình có bị rỉ ối 3 tháng đầu hay không, mẹ bầu có thể dựa vào một số dấu hiệu nhận biết như sau.
Mẹ bầu cần xác định rõ đâu là rỉ ối, són tiểu hay dịch nhầy
Nếu là nước ối bị rò rỉ sẽ có một số đặc điểm riêng biệt về màu sắc như màu trắng hoặc hơi nâu, khi rỉ ra có thể kèm theo chất nhầy hoặc máu. Đặc biệt, nước ối vốn không mùi, khác với nước tiểu sẽ có mùi khai.
Ngoài ra, có một cách để nhận định được chính xác được đó có phải là nước ối hay không, mẹ bầu hãy đi tiểu cho bàng quang trống rỗng, sau đó đặt một miếng băng vệ sinh vào đáy quần lót, sau 30 phút thì kiểm tra lại. Nếu chất lỏng trên miếng băng có màu vàng và mùi khai thì đó là nước tiểu, còn nếu chất dịch không màu, không mùi sẽ là nước ối.
Cách điều trị rỉ ối 3 tháng đầu
Trong 3 tháng đầu thai kỳ, nếu bị rỉ ối, mẹ bầu cần đến ngay bệnh viện để được sự hỗ trợ từ phía các bác sĩ. Đầu tiên, bác sĩ sẽ hỏi bệnh sử và xét nghiệm dịch âm đạo (Nitrazine test) để loại trừ trường hợp rỉ ối, ối vỡ. Tiếp đến, mẹ bầu sẽ được siêu âm tiền sản để khảo sát và phát hiện các bất thường về hình thái thai.
Bên cạnh đó, mẹ bầu sẽ được tư vấn về tác hại của các tai biến đối với thai nhi. Trong trường hợp nước ối quá ít sẽ gây cản trở cho quá trình khảo sát hình thái thai, khi đó các bác sĩ có thể tiến hành truyền ối vào túi thai.
Ngoài ra, các bác sĩ có thể đồng thời tiến hành lấy nước ối để xét nghiệm miễn dịch, di truyền cho thai nhi để giảm chèn ép cho dây rốn trong quá trình vận động. Nếu thai nhi có biểu hiện chậm phát triển thì mẹ bầu sẽ được siêu âm tim thai, monitor sản khoa, siêu âm Doppler,… để tìm ra nguyên nhân chính xác của tình trạng rỉ ối.
Mẹ bầu cần siêu âm để tìm ra nguyên nhân chính xác của tình trạng rỉ ối
Khi đã xác định thai đủ tháng và có biểu hiện rỉ ối, thiểu ối, mẹ bầu cần nhập viện để được theo dõi monitoring. Trong quá trình điều trị, nếu xuất hiện tim thai đập chậm hay Dip biến đổi thì các bác sĩ sẽ cân nhắc khả năng mổ lấy thai để chấm dứt thai kỳ. Ngược lại, nếu nhịp tim thai vẫn trong giới hạn bình thường thì mẹ bầu sẽ được dùng kháng sinh để giữ thai cho đến ngày chuyển dạ.
Tuy nhiên, trong chuyển dạ, tình trạng thiểu ối cũng làm tăng nguy cơ suy thai và sinh khó vì chèn ép dây rốn và ngôi thai ngược cho nên phần lớn mẹ bầu sẽ phải sinh mổ. khó bình chính tốt trong chuyển dạ.
Cách phòng ngừa mẹ bầu bị thiểu ối và rỉ ối 3 tháng đầu
Trong suốt thai kỳ, mẹ bầu nên tập thói quen uống nhiều nước để tránh tình trạng thiểu ối gây hại cho con yêu. Để làm được điều này, mỗi ngày mẹ cần uống trung bình 2 lít nước bao gồm cả nước khoáng, nước trái cây và nước canh.
Bên cạnh đó, cần kết hợp với việc bổ sung dinh dưỡng đầy đủ với chế độ ăn uống khoa học, hợp lý để giúp mẹ bầu ngăn ngừa được tình trạng thiếu nước ối hay rò rỉ ối đặc biệt là trong 3 tháng đầu thai kỳ.
Đồng thời, bất kể khi nào thai nhi có những dấu hiệu bất thường, mẹ bầu cần đến bệnh viện để kiểm tra và nhận được sự hỗ trợ kịp thời từ phía các bác sĩ. Song song với khám thai, mẹ bầu cũng nên khám phụ khoa thường xuyên để góp phần phát hiện sớm và điều trị kịp thời, hiệu quả những điều bất trắc có thể xảy ra trong thai kỳ.
Mẹ bầu bị rỉ ối 3 tháng đầu sẽ gây ra tình trạng thiểu ối, kéo theo những hậu quả nặng nề cho thai nhi đồng thời cũng đưa đến tâm lý hoang mang, hoảng sợ cho thai phụ. Chính vì lẽ đó, các mẹ bầu đừng bỏ quên các buổi khám thai định kỳ theo đúng theo sự chỉ dẫn của bác sĩ sản khoa.
Xem thêm:
Rỉ Ối Non Là Gì, Có Nguy Hiểm Không, BS Trả Lời
Nguồn tham khảo:
- https://eva.vn/chuan-bi-mang-thai/dau-hieu-nhan-biet-ro-ri-nuoc-oi-me-bau-nao-cung-can-thuoc-long-c12a306516.html
- https://www.conlatatca.vn/thai-nhi-5-tuan/thieu-oi-trong-3-thang-dau-nguyen-nhan-va-hau-qua-32225.html
- https://www.medicalnewstoday.com/articles/322878.php
